كوردی عربي ک.بادینی
Kurdî English

هه‌واڵ وتــار ڕاپۆرت چاوپێكه‌وتن ئابووری مه‌ڵتیمیدیا لایف ستایل كولتوور و هونه‌ر
×
نەجمەدین محەمەد قەراجی 21/12/2024

ئایندەی عێراق بەرەو کوێ؟

عێراق وەک دەوڵەتێکی فرەنەتەوە و فرەئایین و حوکمڕانییەکی نادیموکراسی و دەوڵەتێکی لێوانلێو لە دەستتێوەردانی دەرەکی،
ئەبێت ئایندەی ئەم دەوڵەتە فشۆڵە چۆن دەبێت؟ ئایا هەر بەو شێوەیە دەمێنێتەوە کە هەیە؟ یان گۆڕانکاریی بەسەردا دێت، وەک ئەوەی ناوچەکە چاوەڕوان دەکات و چاودێری دەکرێت؟
ئاخر عێڕاقی ئێستا بە ئومێدی داڕشتنەوەی نەخشەیەکی تازە، گشت سەرنج و فۆکسی دەوڵەتانی لەسەرە و چاوەڕێی گۆڕانکاریی لێ دەکرێت.

ڕاستە دوای پڕۆسەی ئازادیی عێراق و ڕووخانی ڕژێمی بەعس، نیەتێکی گشتی هەبوو کەوا عێراقێکی دیموکراسیی فیدڕاڵی بێتە کایەوە، کە گشت گەلانی عێراق لەژێڕ چەترەکەیدا هەست بە ئارامی بکەن، چونکە سەرجەم عێراقییەکان مارانگەستەی دەستی بەعس بوون و هەموان گیرۆدەی ئازارەکانی ڕژێم بوون.
بەڵام بەداخەوە ئەو خەونە نەهاتە دی و عێراق لەسەر دەستی دەسەڵاتی عەرەبی شیعەش، کە زۆرینەی دانیشتوان پێک ئەهێنن، دووبارە و جارێکی دیكە ڕووەو دیکتاتۆرییەت غلۆر بووەوە، بۆیە دابەشبوونی عێراق بۆ سێ هەرێمی (عەرەبی شیعە و عەرەبی سوننە و کورد) هەم خواستێکی نێودەوڵەتییە و هەم داواکاریی کورد و عەرەبی سوننەیشە، بۆیە ئەگەر ئەو پرۆسەیە سەرنەگرێت، عێراقیش تا بیناقاقای لە قەیرانی قووڵدا دەبێت و ئاسایش و ئارامی بەخۆیەوە نابینێ، چونکە ئێستا هەژموونی دەرەکیی ئیقلیمی دەستی بەسەر هەموو جومگەکانی حکوومەتی عێراقدا گرتووە، بەکورتییەکەی، میلیشیا عەرەبیە
وەلائیە شیعەکان حکوومەت بەڕێوە دەبەن، بەهۆی سیاسەتە نادیارەکانی ئەو هەژموونە دەرەکییە و مەیلە فراوانخوازییەکەی بۆ ناوچەکە، بەو هۆیەوە، دەیان کێشە و گرفت بۆ ناوچەکە دروست بووە و خۆشیان لێ بەدوور دەگرن، وەک ئەوەی لەڕابردوو لە غەززە و لوبنان و سووریا ڕوویان دا.

ئێستاش ئەو عێراقەی ملیشیا عەرەبیە شیعەکان بەڕێوەی دەبەن، لە ئان و ساتی تەقینەوەدایە، گەر دەسەڵاتدارانی عاقڵ نەبن، بەدەردی سووریا و غەززەی دەبەن، ئەوکات عێراق بەرەو دابەشبوون دەڕوات.
بۆیە گرنگە کوردیش خۆی بۆ ئەو گۆڕانکارییانە ئامادە بکات و نێوماڵی خۆی ڕێک بخاتەوە، بۆ ئەوەی مافە ڕەواکانی خۆی دەست بخا و ئایندەیەکی باشتر بۆ گەلی کورد و کوردستان بێنێتە دی.