بریتانیا، کشوری که بعد از جنگ جهانی اول مرزهای جدید جهان را ترسیم کرد و موجب شکلگیری چند کشور جدید نیز شد، دور جدیدی از روابط دیپلماتیک با اقلیم کوردستان را آغاز میکند که البته شاهراه آغاز این دوران جدید از مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کوردستان میگذرد.
اگر از این منظر به سفر اخیر مسرور بارزانی به بریتانیا بنگریم بیشک میتوان از آن به عنوان مهمترین دیدار ٣٠ سال اخیر یاد کرد که با نگاهی به سطح عالی استقبال از او و نحوه اجرای تشریفات رسمی، اهمیت شایان سفر نخستوزیر اقلیم کوردستان به بریتانیا را میتوان دید. بگونهای که ناظران و تحلیلگران سیاسی در اظهارات خود متذکر شدهاند که این سطح از تشریفات رسمی برای استقبال از مسرور بارزانی از سوی کشوری نیرومند و موثر بینالمللی همچون بریتانیا در واقع برای رهبران حکومتی قدرتمند در نظر گرفته میشود.
در این دیدار دیپلماتیک، نخستوزیر اقلیم کوردستان طی دو روز با بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا و نیز اکثر وزرای مهم این کشور همچون وزیر دولت در امور آسیا و خاورمیانه، وزیر انرژی، وزیر آموزش و پرورش، وزیر خارجه، وزیر دفاع و وزیر کشور دیدار و گفتگوهای جداگانهای داشت. همچنین مسرور بارزانی با دو نخستوزیر پیشین و مطرح بریتانیا، جان میجر و تونی بلر دیدار و گفتگو کرد.
دکتر ناصر هرکی، ناظر و تحلیلگر سیاسی، طی مصاحبهای اختصاصی به باسنیوزگفت، دولت بریتانیا همچون یکی از اعضای اصلی ائتلاف بینالمللی در جنگ علیه رژیم صدام حسین و نیز داعش دوشادوش آمریکا تا به امروز نقش اصلی را ایفا کرده و در شرایط کنونی نیز بر میزان تلاشهایش جهت افزایش میزان نفوذ و حضورش در خاورمیانه بویژه عراق، که موسس آن محسوب میشود، افزوده است.
این تحلیلگر سیاسی همچنین یادآور شد: "بعد از رویدادهای ١٦ اکتبر برخی از دیپلماتهای بریتانیایی به این باور رسیدند که اختیار اقلیم کوردستان بدست بغداد افتاده و میتوانند هر تصمیم اقتصادی و سیاسی را تحمیل کنند اما تحولات نظامی پیشمرگه و نیز ایستادگی رهبری کوردستان موجب شد بار دیگر بریتانیا را مجبور سازد که در محاسبات سیاسی خود بازنگری کند و مواضع خود را تغییر دهد و کوردستان را همچون یک محور اصلی نگاه کند. این تحولات نیز به همین سادگی روی نداده است بلکه تصمیمات و اقدامات سیاسی مسئولانه نخستوزیر اقلیم کوردستان، فارغ از تمام فشارهای موجود بر کابینه، موجب شد که ما دوران تازهای را در عرصه دیپلماتیک شاهد باشیم."
او در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: "من بر این باورم که آینده سیاسی عراق از نو ترسیم میشود و در زمینههای انرژی، اقتصادی و نظامی اقلیم کوردستان نقش مهمتری خواهد داشت. دیدار نخستوزیر اقلیم کوردستان و سایر اقدامات ایشان امیدوارکننده هستند و باید از آن حمایت سیاسی کرد."
دکتر سامان شالی، تحلیلگر سیاسی و آگاه به امور بینالمللی نیز طی مصاحبهای اختصاصی در همین رابطه به باسنیوز گفت: "متاسفانه بعد از جنگ جهانی اول، بدلیل نبود روابط دیپلماتیک رهبران کورد با کشورهای مقتدر و برنده جنگ، کوردستان را بنابر پیماننامههایی تقسیم و تجزیه کردند اما در سال ١٩٩١ و بعد از آواره شدن گسترده ملت کورد، دولت فرانسه و بریتانیا با همکاری شورای امنیت توانستند منطقه پرواز ممنوع را در کوردستان ایجاد کنند."
سامان شالی در ادامه افزود: "حال که بیش از یکسال میشود که آمریکا پرونده عراق را به بریتانیا سپرده، بهبود و ارتقا روابط با این کشور برای منافع کوردستان از اهمیت شایانی برخوردار است. این اهمیت را میتوان در دو مساله اساسی تعریف کرد یکی حفاظت از تمامیت اقلیم کوردستان و دیگری حل و فصل مسائل میان هولیر و بغداد بویژه در مورد مساله نفت و گاز."
این تحلیلگر سیاسی بر این باور است که بریتانیا در سفر اخیر نخستوزیر اقلیم کوردستان با اجرای تشریفات رسمی در سطح بسیار عالی همچون یک دولت با هیئت عالی کوردستانی تعامل کرد و در همین رابطه گفت: "در تمام نشستها، مقامات ارشد بریتانیایی پرچم کوردستان را در کنار پرچم بریتانیا قرار دادند که این یک پیام روشن و واضح است."
مساله کنفدرالیسم
دکتر آراس عبدالله، کارشناس امور بینالملل نیز در مصاحبهای اختصاصی به (باسنیوز) گفت: "بریتانیا در تلاش است تا روابطش با کوردستان را بهبود بخشد و این مساله به ترسیم دوباره سیاستهای این کشور در عراق مرتبط است. حال جامعه جهانی و بریتانیا به این قناعت رسیدهاند که انتخابات نتوانسته مشکلات عراق را حل کند چرا که اکثر جناحهای سیاسی از خود اختیاری ندارند و فدرالیسم نیز پایانی بر مشکلات میان هولیر-بغداد نبوده به همین خاطر مساله کنفدرالیسم در سفر اخیر مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کوردستان، به بریتانیا مطرح و بررسی شد. تمام این مسائل نشان میدهند که مرحله جدیدی آغاز شده و تغییرات در سیاستهای بریتانیاییها در قبال اقلیم کوردستان آغاز گردیده بگونهای که میتوان شاهد افق جدیدی از روابط میان بریتانیا و اقلیم کوردستان باشیم. در واقع کشورهای ابرقدرت میخواهند در تغییر و تحولاتی که قرار است روی دهند مشارکت و نقش اصلی را داشته باشند."
این تحلیلگر سیاسی متذكر شد که در شرایط کنونی اقلیم کوردستان باید جامعه جهانی را متوجه این واقعیت کند که عراق را قدرتهای منطقهای اداره و هدایت میکنند و این دخالتها تنها در راستای منافع این کشورها میباشد. او در همین رابطه افزود: "اگر نگاهی به حکم اخیر دادگاه عالی فدرالی عراق بیاندازیم متوجه میشویم که این حکم تحت فشار قدرتی منطقهای صادر شده است. آگاه کردن کشورهای ائتلاف از این نفوذ منطقهای از این جهت اهمیت دارد که با بهره بردن روابط دیپلماسی موجود میتوان در مقابل این زیادهخواهی و سلطهطلبی که در پایتختهای قدرتهای منطقهای طراحی میشوند، ایستاد."
آشکار شدن نتیجه سفر و دیدار از بریتانیا
در همین رابطه ساسان عونی، وزیر شهرداری حکومت اقلیم کوردستان، در صفحه رسمی خود فیسبوک نوشت: "سطح عالی تشریفات و برنامههای استقبال از مسرور بارزانی و نیز برنامههای دیدار با نخستوزیر بریتانیا و وزاری مهم کابینه این کشور که جزء پنج ابرقدرت جهان محسوب میشود، رویدادی ساده نیست که بتوان به سهولت از کنار آن گذشت چرا که دارای پیام ویژه خود است و نیاز به تحلیل و تفسیر عمیق دارد."
او همچنین یادآور شد: "این دیدار حاوی پیام و اشارات مهم به کشورهای منطقه، خود عراق و اقلیم کوردستان است که نشان دهنده نقش موثر و کارای مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کوردستان و جایگاه جناحهای دوست و مشترک در عراق و اقلیم کوردستان است. این نیز حاصل تلاشهای دیپلماتیک بیوقفه و مستمر مسرور بارزانی با جامعه جهانی میباشد."
وزیر شهرداری اقلیم کوردستان در ادامه جستار خود متذکر میشود که نتایج توافقات و تفاهماتی که در سفر اخیر بدست آمده در آیندهای نزدیک در حوزههای اقتصادی، سیاسی و روابط فیمابین خود را نشان خواهد داد و افق دیگری را بروی مردم کوردستان میگشاید.